Vandaag 72 jaar geleden vond operatie Market Garden plaats. Op dezelfde dag deed de Nederlandse regering in Londen een oproep aan alle spoorwegmedewerkers om te staken: de spoorwegstaking die uiteindelijk tot de Hongerwinter zou leiden. Vandaag 72 jaar geleden begint daarmee ook het boek Oorlogsbrieven.
Het doel [van de spoorwegstaking] was het verhinderen van Duitse transporten, zoals militair vervoer van wapens (vooral vanuit Duitsland naar Nederland) en gevangenen (vooral vanuit Nederland naar concentratiekampen in Duitsland en Polen). – Oorlogsbrieven, p. 29
Zoals we nu weten, al die jaren later, is de spoorwegstaking zijn doel flink voorbij geschoten – maar in het najaar van 1944 deed het onze briefschrijvers denken dat de oorlog vast wel bijna voorbij zou zijn.
Bovenstaande brief, verzonden op 18 september 1944, deed er twee weken over om van Harlingen op zijn bestemming in Voorschoten aan te komen. Ook dat was een van de gevolgen van de spoorwegstaking. En dat was niet het enige: behalve de post werden ook voedsel, huishoudproducten zoals zeep en lucifers en grondstoffen voor gas- en elektriciteitsfabrieken nauwelijks meer vervoerd. Het uiteindelijke gevolg was een winter waarin 20.000 Nederlanders zouden overlijden aan hongersnood.