Oorlogsbrieven ligt januari 2016 in de winkel

Onze uitgever, Atlas Contact, is druk bezig met het samenstellen van de najaarscatalogus. Daar zal ook Oorlogsbrieven in komen te staan. In januari 2016 zal het boek in de winkel liggen.

Sinds het tekenen van het boekcontract hebben we een hoop te doen. Het afmaken van het boek is niet alleen een kwestie van de laatste hand leggen aan de tekst. We zijn ook aan de slag geweest met het verzamelen van illustraties voor in het boek: foto’s van de familie, brieven en poststempels, en ook foto’s van historische objecten, zoals distributiebonnen.

Ook heeft de uitgever een aantal mooie ontwerpen voor het omslag aan ons voorgelegd. Met onze opmerkingen is de ontwerper inmiddels bezig met het maken van een aantal nieuwe opties, zodat het boek uiteindelijk met een prachtig, beeldend omslag in de winkel kan verschijnen. En, ook niet onbelangrijk: we worden binnenkort op de foto gezet, voor op het omslag én in de aanbiedingscatalogus van Atlas Contact.

In januari is er een boekpresentatie waar we jullie uiteraard te zijner tijd uitnodigen. We houden jullie op de hoogte!

Oorlogsbrieven zal verschijnen bij Atlas Contact

Wij wisten het al even, maar vandaag is het dan ook bezegeld met een handtekening: Oorlogsbrieven zal worden uitgegeven door Atlas Contact!

Na het schrijven is het tijd om te tekenen.
Na het schrijven is het tijd om te tekenen.

Het is snel gegaan: kort nadat we het manuscript naar twee uitgeverijen hadden gestuurd, hadden we de eerste uitnodiging voor een gesprek al binnen. De uitgever en redacteur waarmee we spraken waren zo voortvarend en doortastend dat we er al snel uit waren: Oorlogsbrieven verschijnt dit najaar of komend voorjaar bij uitgeverij Atlas Contact!

Vandaag is dat ook officieel vastgelegd: we tekenden het boekcontract.

oorlogsbrievencontract
Kijk, het staat er echt!

We zijn ontzettend blij dat we ons bij zo’n groot uitgeefhuis mogen voegen en ons collega’s mogen noemen van Geert Mak, Adriaan van Dis en Joris Luyendijk.

De komende maanden gaan we onder deskundige leiding van onze redacteur aan de slag met het perfectioneren van tekst en illustraties. Wil je op de hoogte blijven van de verschijningsdatum, de boekpresentatie en andere nieuwtjes? Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Op weg naar een selectie en achtergrondinformatie

Afgelopen weekend zijn de auteurs druk bezig geweest met het controleren, ordenen en selecteren van de brieven. Dat zag er bijvoorbeeld zo uit:

Tijdens dit weekend hebben we een selectie gemaakt van de interessantste 80 brieven van de oorspronkelijke 116. Bij die brieven hebben we opgeschreven wat er verduidelijkt moet worden in de toelichting. Bijvoorbeeld: wie is oom Jan en waarom zat hij ondergedoken? Hoe en waarom reisden mensen uit de Randstad soms ruim 9 uur per fiets naar andere delen van Nederland om eten te zoeken? Verder lezen Op weg naar een selectie en achtergrondinformatie

De moffen, onze ‘beschavers’

In onze oorlogsbrieven lees je niet vaak letterlijk het woord ‘Duitser’. De brievenschrijvers waren bang dat hun brieven onderschept zouden worden door de bezetter en dan kon één verkeerd woord al consequenties hebben. Maar het was ook niet nodig om de Duitser letterlijk te noemen: je wilde er geen woorden aan vuilmaken en per slot van rekening wist iedereen toch wel wie je bedoelde. Het was ‘wij’ tegen ‘zij’. Als iemand schreef: ‘Ze zitten hier op drie kilometer afstand’, dan wist iedereen wie je bedoelde en hoeveel angst er dus van dat bericht uitging.

Toch konden onze brievenschrijvers uit Oorlogsbrieven zich niet altijd van alle kritiek onthouden. Soms schreven zij wel over de Duitsers of de voortgang van de oorlog. Hiervoor gebruikten ze dan allemaal schuilbenamingen en scheldwoorden. Hieronder lees je de leukste. Verder lezen De moffen, onze ‘beschavers’

Over de brieven

Het project Oorlogsbrieven bestaat uit ruim honderd brieven die geschreven zijn tijdens de hongerwinter, tussen september 1944 en april 1945. Met een enkele uitzondering in de vorm van een vervalst Ausweis of een nagemaakte arbeidsovereenkomst zijn het geen brieven van verzetshelden. Eigenlijk hebben ze weinig te maken met de oorlog zoals die in de geschiedenisboeken staat, de gevechten op allerlei fronten over de hele wereld.

Want wat blijkt: in het dagelijks leven in Nederland merk je helemaal niet zoveel van een geallieerde landing in Normandië.

Wat je wel merkt is de onderdrukking. Het afsluiten van gas en electra. Het afnemen van de voedseltoevoer. De angst. De onzekerheid. En naarmate de winter vordert: kou, honger, wanhoop.

En dat is precies waar het gros van de brieven over gaat. Het zijn zorgen en belevenissen van mensen als jij en ik, als we opeens een bezetting over ons heen kregen. Hebben jullie nog eten? Hebben jullie nog warmte? Hebben jullie nog licht? Hebben jullie al gehoord dat oom Jan is meegenomen door de Duitsers? En van die twintig burgers die gefusilleerd zijn hier om de hoek? Hoe lang zou het nog duren? Komen we de winter nog wel door?

Wat is een editie?

De afgelopen maanden zijn Lisanne en Nieske veel bezig geweest met brieven editeren. Editeren? Ja, dat is wel degelijk een Nederlands woord! Editeren is het werk dat je doet om een editie te maken: een uitgave van oorspronkelijk werk met toelichting daarbij. Het bronmateriaal kan van alles zijn: brieven, maar ook dagboeken of middeleeuwse handschriften bijvoorbeeld.

Even de expert aan het woord:

In het vervolg zal ik hier over een editie spreken, als een uitgave van ongepubliceerd of eerder gepubliceerd werk verzorgd is door een editeur, die de tekstkeuze beredeneerd en expliciet verantwoord heeft en de tekstvorm aanbiedt als resultaat van wetenschappelijk onderzoek. (Maritha Mathijsen, Naar de letter, p. 33)

Wij hebben het geluk dat een van de ontvangers van de brieven, Loek, nog in leven is. Dat betekent dat we veel toelichting kunnen vragen om uiteindelijk in het boek te zetten. Delen van die toelichting gaan we ook op oorlogsbrieven.nl publiceren, als voorproefje voor het boek. Volg @oorlogsbrieven of abonneer je op de RSS-feed om op de hoogte te blijven!